ฉากบังเพลิง

    ฉากบังเพลิง เป็นเครื่องกั้นทางขึ้นลงพระเมรุมาศในชั้นจิตกาธาน มีลักษณะเป็นฉากพับได้ ติดไว้กับเสาทั้ง 4 ด้าน บริเวณบันไดขึ้นลงพระเมรุมาศ เพื่อมิให้เห็นการถวายพระเพลิงพระบรมศพฯ และใช้บังลม ส่วนมากมักเขียนจิตรกรรมประดับตกแต่งด้วยภาพเทวดา

    ฉากบังเพลิงในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทั้ง 4 ทิศ ด้านหน้าเป็นภาพพระนารายณ์อวตารในปางต่าง ๆ 8 ปาง พร้อมสัตว์พาหนะ และกลุ่มเทวดา ด้านล่างเป็นภาพโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในหมวดดิน น้ำ ลม และไฟ  

    ทิศเหนือ เป็นภาพพระนารายณ์อวตารปางที่ 2 กูรมาวตาร (อวตารเป็นเต่า) และปางที่ 1 มัตสยาวตาร (อวตารเป็นปลา) ด้านล่างเป็นภาพโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในหมวดน้ำ 6 โครงการ ได้แก่ ฝนหลวง ฝายต้นน้ำ อ่างเก็บน้ำเขาเต่า เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังอันเนื่องมาจากพระราชดำริ และกังหันน้ำชัยพัฒนา

    ทิศตะวันออก เป็นภาพพระนารายณ์อวตารปางที่ 4 นรสิงหาวตาร (อวตารเป็นสิงห์ครึ่งคน) และปางที่ 3 วราหาวตาร (อวตารเป็นหมูป่า) ด้านล่างเป็นโครงการในหมวดดิน 6 โครงการ ได้แก่ ดินกรวด ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ ดินเค็ม ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน ดินทราย ศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน และโครงการหุบกะพง-ดอนห้วยขุน ดินดานลูกรัง ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยทราย ดินพรุ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาพิกุลทอง และดินเปรี้ยว ศูนย์ศึกษาการพัฒนาพิกุลทอง

    ทิศใต้ เป็นภาพพระนารายณ์อวตารปางที่ 7 รามาวตาร (อวตารเป็นพระราม) และปางที่ 6 ปรศุรามาวตาร (อวตารเป็นพราหมณ์ผู้ใช้ขวานเป็นอาวุธ ด้านล่างเป็นโครงการในหมวดไฟ 6 โครงการ ได้แก่ สบู่ดำ ปลูกเพื่อสกัดน้ำมัน สามารถใช้แทนน้ำมันดีเซล โรงงานผลิตไบโอดีเซล ศูนย์ศึกษาการพัฒนาพิกุลทอง เชื้อเพลิงอัดแท่ง แกลบอัดแท่ง โครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา ก๊าซชีวภาพ โครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา พลังงานเซลล์แสงอาทิตย์ ผลิตกระแสไฟฟ้า ใช้ไฟฟ้าสำหรับอุปกรณ์รับส่งสัญญาณดาวเทียม ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ และกังหันน้ำผลิตไฟฟ้าที่ประตูน้ำคลองลัดโพธิ์

    ทิศตะวันตก เป็นภาพพระนารายณ์อวตารปางที่ 10 กัลกยาวตาร (อวตารเป็นมนุษย์ผู้ขี่ม้าขาว) และปางที่ 8 กฤษณาวตาร (อวตารเป็นพระกฤษณะ) ด้านล่างเป็นโครงการในหมวดลม 6 โครงการ ได้แก่ กังหันลม โครงการชั่งหัวมันตามพระราชดำริ บ้านหนองคอไก่ จ.เพชรบุรี เพื่อการผันน้ำจากที่ต่ำชักน้ำขึ้นที่สูง กังหันลม โครงการสถานีพัฒนาเกษตรที่สูงตามพระราชดำริดอยม่อนล้าน จ.เชียงใหม่ กังหันลม โครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา ศูนย์ช่วยเหลือผู้ประสบวาตภัยแหลมตะลุมพุก จ.นครศรีธรรมราช และมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ ปอดของกรุงเทพฯ พระราชดำริพื้นที่บางกะเจ้า อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ

    ส่วนด้านหลังของฉากบังเพลิงเขียนภาพพระปรมาภิไธยย่อ ภปร. ประดับตกแต่งด้วยดอกไม้ทิพย์ และดอกดาวเรืองสีเหลือง ซึ่งเป็นสีประจำวันพระราชสมภพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

รูป 1 ฉากบังเพลิงทิศตะวันตก เขียนภาพพระนารายณ์อวตารปางที่ 10 กัลกยาวตาร (อวตารเป็นมนุษย์ผู้ขี่ม้าขาว) และปางที่ 8 กฤษณาวตาร (อวตารเป็นพระกฤษณะ) เป็นด้านที่มีความคืบหน้ามากที่สุด โดยเขียนสีตัดเส้นเครื่องสูง และลวดลายผ้าเรียบร้อยแล้ว รอเขียนภาพดอกไม้ร่วงประดับต่อไป

รูป 2 ด้านหลังของฉากบังเพลิง เขียนภาพพระปรมาภิไธยย่อ ภปร. และดอกไม้ทิพย์ ดอกดาวเรือง

รูป 3 ภาพเขียนกลุ่มเทวดาที่เขียนตัดเส้นเครื่องสูงและลวดลายผ้าเรียบร้อยแล้ว รอเขียนภาพดอกไม้ร่วงประดับต่อไป

รูป 4 ภาพใกล้กลุ่มเทวดา รายละเอียดความวิจิตรงดงามจากภาพศิลปกรรมที่ศิลปินบรรจงสร้างสรรค์